Gmina Przybiernów

Gmina Przybiernów
Powiat	goleniowski
Rodzaj gminy	wiejska
Liczba sołectw	15
Liczba miejscowości	29
Strona internetowa miejscowości.

Gmina Przybiernów – gmina wiejska położona w północnej części powiatu goleniowskiego. Siedzibą gminy jest wieś Przybiernów.

Geografia

Położenie

Gmina Przybiernów położona jest w północnej części powiatu goleniowskiego, zajmuje powierzchnię 229 km² (22.887 ha). Graniczy z gminami Stepnica, Osina, Goleniów i Nowogard oraz gminami Wolin i Golczewo.

Według podziału Polski na mezoregiony fizyczno-geograficzne obszar zajmowany przez gminę należy do:

• prowincji Niż Środkowoeuropejski,
• podprowincji Pobrzeże Południowobałtyckie,
• makroregionu Pobrzeże Szczecińskie,
• mezoregionu Równina Goleniowska oraz Równina Gryficka.

Gmina Przybiernów na planie powiatu goleniowskiego

Klimat

Pod względem klimatycznym omawiany obszar został zaliczony przez Krzysztofa Prawdzica do Dzielnicy Bałtyckiej oraz krain: Gryficko-Nowogardzkiej i Zalewu Szczecińskiego.

Krainy klimatyczne gminy Przybiernów według Krzysztofa Prawdzica

Dane klimatyczne	Kraina Zalewu Szczecińskiego	Kraina Gryficko-Nowogardzka
średnia temperatura roczna	8 - 8,1°C	7 - 7,6°C
średnia temperatura okresu V-VII	14,5 - 15,2°C	14 - 15°C
suma opadów atmosferycznych w roku	550 mm	550 - 625 mm
suma opadów atmosferycznych w okresie V-VII	170 - 180 mm	180 - 190 mm

Z kolei Alojzy Woś, biorąc pod uwagę najczęściej występujące typy pogody, zakwalifikował ten teren do Regionu Zachodniopomorskiego. Charakteryzuje się on w porównaniu z innymi regionami kraju:

• względnie częstym występowaniem dni z pogodą przymrozkową, umiarkowanie zimną (średnia dobowa temperatura powietrza od 0,0°C do -5,0°C, temperatura maksymalna powyżej i minimalną poniżej 0°C ), z niewielkim zachmurzeniem oraz bez opadu
• oraz rzadkie zjawianie się dni z pogodą przymrozkową, umiarkowanie zimną, z dużym zachmurzeniem nieba i opadem.

Obiekty fizjograficzne

Wzniesienia:

• Dębówka - góra, 30 m, położona 1,2 km na północny zachód od Przybiernowa
• Góra Rzeczyca - góra, 17,3 m, położona 2,2 km na północny wschód od Rzystnowa
• Jezierna Góra - góra, 1 km na południowy wschód od Rokity
• Kopice - góra, 46 m, połozona 3,5 km na południe od Miodowic
• Kurze Góry - wzniesienie, położone 0,5 km na północ od Buku
• Lisia Góra - góra, 37 m, położona 1 km na południe od Świętoszewa
• Młynka - góra, 29,2 m, położona 0,7 km od Miodowic
• Sarnisko - góra, 35,4 m, położona 0,7 km na południowy zachód od Świętoszewa
• Zbójnik - góra, 35 m, położona 1,5 km na południe od Buk

Wody stojące:

• Jezioro Czarne - jezioro na południe od Miodowic o powierzchni 2,6 ha
• Lewino - jezioro, położone 3 km na południowy zachód od Babigoszczy o powierzchni 3,2 ha
• Jezioro Przybiernowskie - jezioro koło Przybiernowa o powierzchni zwierciadła wody 88,9 ha i głębokości maksymalnej 5,3 m
• Czarnogłowy Duże, Czarnogłowy Średnie – jeziora sztuczne (35 ha, 7 ha) powstałe po zalaniu wyrobiska dawnej kopalni wapienia, położone na południowy wschód i na południe od Czarnogłowów

Wody płynące:

• Gowienica - na terenie gminy przepływa przez obszar wsi Babigoszcz, Dzisna, Budzieszewice i Łoźnica
• Wołczenica - przepływa w granicach gminy przez obszarach wsi Czarnogłowy i Moracz
• Gardzianka - rzeka, wyznacza zachodnią granicę gminy
• Kanał Bytowski o długości 2,8 km
• Struga Henrykowska o długości 6,8 km
• Struga Przybiernowska o długości 6,5 km
• Struga Brzozowska o długości 6,3 km
• Struga Karwia o długości 9,0 km, lewy doplyw Wołczenicy
• Struga Kartewska o długości 6,3 km
• Struga Drzeszkowska o długości 4,3 km

Przyroda

Leśnictwo

Lasy położone na obszarze gminy podlegają zarządowi:

• Nadleśnictwa Goleniów;
• Nadleśnictwa Nowogard – ze wszystkich gruntów tego nadleśnictwa (19.217,40 ha) 16% leży na terenie omawianej gminy;
• Nadleśnictwa Rokita.

Leśnictwo w gminie Przybiernów

Powierzchnia lasów ogółem w ha	w tym lasy publiczne	w tym własność gminy	Lesistość %
12762,0	12711,6	30,2	55,8

Obszary Natura 2000

Obszary Natura 2000

• Obszar specjalnej ochrony ptaków Puszcza Goleniowska (PLB 320012)

Zajmuje powierzchnię ok. 25.039 ha. Położony na terenach gmin Goleniów, Przybiernów, Stepnica i Wolin.

• Specjalny obszar ochrony siedlisk Ostoja Goleniowska (PLH 320013)

Zajmuje powierzchnię ok. 8.419 ha. Położony na terenie gmin Goleniów, Przybiernów, Stepnica, Osina, Nowogard. Ostoja obejmuje najcenniejsze fragmenty Puszczy Goleniowskiej, związane z rzekami Gowienicą, Stepnicą, Wołczenicą i rynnami subglacjalnymi z licznymi oczkami torfowisk wysokich.

• Obszar specjalnej ochrony ptaków Łąki Skoszewskie (PLB 320007)

Zajmuje powierzchnię ok. 9.083 ha na obszarze gmin Stepnica, Przybiernów i Wolin. Ostoja obejmuje rozległy obszar bagnistych łąk na wschodnim brzegu Zalewu Szczecińskiego, pomiędzy miejscowościami Gąsierzyno na południu, Żarowo na wschodzie i Skoszewo na północy.

Rezerwaty przyrody

• Rezerwat przyrody Cisy Rokickie im. prof. Stanisław Króla – rezerwat florystyczny o powierzchni 17,41 ha. Celem ochrony przyrody w rezerwacie jest zachowanie najliczniejszej w Polsce populacji cisa pospolitego (Taxus baccata) odnawiającej się dynamicznie udanymi obsiewami naturalnymi, a także ochrona stanowisk innych chronionych gatunków roślin, w tym w szczególności wiciokrzewu pomorskiego (Lonicera periclymenum).
• Rezerwat przyrody Przybiernowski Bór Bagienny – rezerwat leśny o powierzchni 66.01 ha, obejmuje obszar lasów i torfowisk. Celem ochrony w rezerwacie jest zachowanie naturalnego ekosystemu boru bagiennego, otaczającego go fragmentu ekosystemu leśnego na siedliskach wilgotnych, ekosystemów bagiennych, zaroślowych oraz fragmentu doliny rzeki Wołczenicy wraz z zachodzącymi w nich procesami fluktuacji, sukcesji i regeneracji.
• Rezerwat przyrody Jezioro Czarne – rezerwat florystyczny, obejmuje obszar Jeziora Czarnego z narastającym torfowiskiem, mszarami brzozowymi i sosnowymi oraz brzeziną bagienną o ogólnej powierzchni 39,39 ha, położony w Nadleśnictwie Rokita. Celem ochrony w rezerwacie jest zachowanie eutroficznego jeziora wraz z otaczającymi go torfowiskami i drzewostanami na siedliskach mokrych i wilgotnych oraz populacji bytującego tam bobra europejskiego (Castor fiber).

Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe

• Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Przybiernowskie Cisy – obejmuje obszar 76,14 ha lasów, torfowisk i wód. Utworzony został na obszarze występowania odnowień naturalnych cisa pospolitego Taxus baccata

Użytki ekologiczne

• Mszar koło Borowika – obszar o łącznej powierzchni 1,31 ha. Celem ochrony użytku jest zachowanie cennego obiektu torfowiskowego oraz wzrost atrakcyjności turystycznej gminy.

Parki podworskie

Parki podworskie wpisane do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków:

• park w Buku, założenie przestrzenne dworsko-parkowe o łącznej powierzchni ok. 75 ha. Drzewostan stanowią m. in.: dęby szypułkowe (obwód 280-540 cm), buki zwyczajne (obwód ok. 300-340 cm), lipy drobnolistne (obwód 300-540 cm).
• park dworski w Łoźnicy.

Pomniki przyrody

• sosna pospolita w Babigoszczy
• głaz narzutowy w Przybiernowie

Historia

Powiat kamieński przed 1945 r.

Przed II wojną światową miejscowości należące do obecnej gminy Przybiernów wchodziły w skład powiatu kamieńskiego (Landkreis Cammin in Pommern) i powiatu nowogardzkiego (Landkreis Naugard).

Powiat nowogardzki przed 1945 r.

Gmina wiejska Przybiernów ustanowiona została na mocy Obwieszczenia Wojewody Szczecińskiego w 1948 roku jako jedna z dwunastu gmin wiejskich powiatu kamieńskiego (do powiatu należała wówczas jeszcze gmina miejska Kamień Pomorski). W jej skład weszły wówczas:

1. Gromada Przybiernów z przynależnymi do niej miejscowościami: Sosnowice, Bogacze, Bratonie;
2. Gromada Rokita z przynależną do niej miejscowością Płochocin;
3. Gromada Moracz z przynależnymi miejscowościami Derkacz i Wyszesław;
4. Gromada Zabierzewo z przynależnymi miejscowościami Domanie i Brzozowo;
5. Gromada Kartlewo;
6. Gromada Trzebianowo z przynależną miejscowością Przełęg;
7. Gromada Leszczno;
8. Gromada Włodzisław;
9. Gromada Czarnogłowy;
10. Gromada Świętoszewko.

1 października 1954 roku Gromada Przybiernów weszła do nowoutworzonego powiatu goleniowskiego.

Następnie w tym samym roku, po kolejnym podziale administracyjnym poszczególnych powiatów, wydzielono Gromadę Przybiernów z siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej w Przybiernowie. W skład nowoutworzonej gromady weszły obszary dotychczasowych gromad: Brzozowo, Kartlewo, Przybiernów, Zabierzewo oraz Żarnowo z gminy Żarnowo.

Od 1 stycznia 1962 roku w skład jednostki administracyjnej Gromada Przybiernów wchodziły miejscowości: Bogacze, Bratonie, Brzozowo, Domanie, Kartlewko, Kartlewo, Owczarnia, Przełęg, Przybiernów, Sosnowice, Trzebianowo, Zabierzewo.

Kolejne obwieszczenie (1969 rok) dotyczące podziału administracyjnego województwa szczecińskiego w Gromadzie Przybiernów wymieniało następujące sołectwa:

- Brzozowo (Brzozowo wraz z majątkiem Trzebianowo);

- Czarnogłowy (Czarnogłowy wraz z Świętoszewem i osadą Świętoszewko);

- Kartlewo (Kartlewo wraz z leśniczówką Kartlewko);

- Moracz (Moracz wraz z Derkaczem, Leszcznem, Lewinem, Rokitą, Wyszesławiem);

- Przybiernów (Przybiernów wraz z osadą Bogacze, kolonią Sosnowice);

- Włodzisław (Włodzisław wraz z Bukiem);

- Zabierzewo (Zabierzewo wraz z leśniczówkami Przełęg, Domanie, Owczarnia).

Następnie 1 stycznia 1973 roku utworzono Gminę Przybiernów z siedzibą Gminnej Rady Narodowej w Przybiernowie. W skład nowoutworzonej gminy weszły obszary sołectw:

- Babigoszcz (Babigoszcz);

- Brzozowo (Brzozowo, Trzebianowo);

- Budzieszewice (Budzieszewice);

- Czarnogłowy (Buk, Czarnogłowy, Świętoszewko, Świętoszewo);

- Dzieszkowo (Dzieszkowo, Przybkowo);

- Dzisna (Dzisna);

- Kartlewo (Kartlewo);

- Łoźnica (Biebrówek, Łoźnica, Żychlikowo);

- Miodowice (Ilepole, Łask, Machowica, Miodowice, Nowiny, Żelisław);

- Moracz (Derkacz, Kartlewko, Leszczno, Moracz, Rokita, Wyszesław);

- Przybiernów (Bratonie, Lewin, Bogacze, Przybiernów, Sosnowice);

- Rzystnowo (Chemczyn, Chemczynek, Rzystnowo);

- Sobieszewo (Sobieszewo);

- Włodzisław (Włodzisław);

- Zabierzewo (Domanie, Owczarnia, Przełęg, Zabierzewo).

W wyniku reformy administracyjnej kraju z 1999 roku powołano powiat goleniowski w nowych granicach administracyjnych, z siedzibą władz w Goleniowie, obejmujący gminy: Dobra, Goleniów, Maszewo, Nowogard, Osina, Przybiernów i Gmina Stepnica. 1 stycznia 2002 roku reaktywowano powiat łobeski, do którego przyłączono gminę Dobra.

Gospodarka i infrastruktura

Gmina ma charakter rolniczy. Ważnymi elementami gospodarki są rolnictwo, leśnictwo i przemysł drzewny. Brak jest zlokalizowanych na tym terenie dużych zakładów przemysłowych, poza małymi zakładami o różnych profilach działania.

Rynek pracy i bezrobocie

W gminie Przybiernów funkcjonują m. in.:

• betoniarnia, piekarnie, warsztaty samochodowe w Przybiernowie;
• składnica drewna, zakład produkcji mebli, ferma drobiu, szkółka leśna i siedziba nadleśnictwa w Rokicie;
• tartaki i stolarnia w Kartlewie;
• ferma norek, kopalnia ropy naftowej w Leszcznie;
• fabryka chemiczno-kosmetyczna we Włodzisławiu;
• elewator zbożowy "Glankor" w Czarnogłowach;
• kopalnia żwiru i piasku w Miodowicach;
• przetwórnia ryb w Budzieszewicach;
• gospodarstwo rybackie, zakład kamieniarski w Łożnicy.

Podmioty gospodarki narodowej wg rejestru REGON
(w jednostkach gospodarczych w 2013 roku)

	Gmina Przybiernów
Sektor	publiczny	prywatny
A Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo	01	47
B Górnictwo i wydobywanie	0	1
C Przetwórstwo przemysłowe	0	48
D Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych	0	3
E Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją	0	1
F Budownictwo	0	139
G Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych	0	122
H Transport i gospodarka magazynowa	0	24
I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi	0	12
J Informacja i komunikacja	0	2
K Działalność finansowa i ubezpieczeniowa	0	7
L Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości	0	4
M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna	0	12
N Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca	0	18
O Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne	2	1
P Edukacja	6	4
Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna	0	12
R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją	1	5
S Pozostała działalność usługowa	0	8
Ogółem	10	470

Pracujący w 2011 roku

Jednostka terytorialna	Ogółem	W tym kobiety	Sektor publiczny	Sektor prywatny
Powiat	15870	7303	5212	10658
Gmina Przybiernów	552	267	210	342

Liczba bezrobotnych w gminie według stanu na dzień 30 kwietnia 2013 wyniosła ogółem 364 osób (w tym 183 kobiet). Procentowy udział liczby bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym wynosił 10,6%.

Rolnictwo

Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, iż w 2010 roku w gminie istniało 136 gospodarstw rolnych w (tym 135 gospodarstw indywidualnych) zajmujących się uprawami. Powierzchnia gospodarstw wynosiła 3230,49 ha (w tym indywidualnych 2990,49 ha). Ogółem na 2126,71 ha uprawiano zboże, na 34,94 ha ziemniaki, na 741,13 uprawy przemysłowe, na 523,73 ha rzepak, na 0,56 warzywa gruntowe.

W 60 gospodarstwach rolnych hodowano bydło, w 32 trzodę chlewną, 27 konie, 85 drób.

Użytkowanie gruntów w gminie Przybiernów w ha <br\> stan na 2010 rok

Gmina	Grunty ogółem	Użytki rolne ogółem	Pod zasiewami	Grunty ugorowane łącznie z nawozami zielonymi	Uprawy trwałe	Sady ogółem	Ogrody przydomowe	Łąki trwałe	Pastwiska trwałe	Pozostałe użytki rolne	Lasy i grunty leśne	Pozostałe grunty
Przybiernów	8660,68	6639,39	3230,49	182,29	143,37	140,36	2,76	2087,38	526,79	466,31	212,25	1809,04

Powierzchnia gospodarstw rolnych według grup obszarowych użytków rolnych w ha <br\> stan na 2010 rok

Gmina	ogółem	do 1 ha włącznie	powyżej 1 ha razem	1-5 ha	1-10 ha	1-15 ha	5-10 ha	5-15 ha	10-15 ha	5 ha i więcej	10 ha i więcej	15 ha i więcej
Przybiernów	8660,68	53,08	8607,60	190,30	489,55	964,07	299,25	773,77	474,52	8417,30	8118,05	7643,53

Transport

Przez gminę Przybiernów przebiegają:

• droga krajowa nr 3 relacji Świnoujście – Jakuszyce, która należy do sieci dróg międzynarodowych E-65,
• drogi powiatowe:

nr 0039Z - Golczewo - Przybiernów, Przybiernów – Jarszewko,

nr 0040Z - Wysoka Kamieńska – Rokita,

nr 0718Z - Stepnica – Brzozowo,

nr 0719Z - Widzeńsko – Przybiernów,

nr 0722Z - Derkacz – Moracz,

nr 0723Z - Przybiernów – Budzieszewice,

nr 0724Z - Leszczno - Moracz, Moracz - Czarnogłowy, Łoźnica - Żółwia Błoć,

nr 0726Z - Wodzisław – Czarnogłowy,

nr 0725Z - Wodzisław - Buk – Czarnogłowy,

nr 0727Z - Moracz - Babigoszcz, Łoźnica – Czermnica,

nr 0728Z - Dzisna – Sobieszewo,

nr 0729Z - Dzisna – Dzieszkowo,

nr 0741Z - Brzozowo – Domanie,

nr 0770Z - Trzehel – Świętoszewo,

nr 0777Z - stary przebieg drogi nr 3 w miejscowości Przybiernów,

nr 0776Z - przebieg drogi nr 3 w miejscowości Babigoszcz.

• drogi gminne:

nr 208001Z - Rzystnowo - Machowica,

nr 208002Z - Miodowice - Machowica,

nr 208003Z - Miodowice - do końca zabudowań,

nr 208004Z - Zabierzewo - Domanie,

nr 208005Z - Zabierzewo - jezioro,

nr 208006Z - od drogi powiatowej nr 0741Z Brzozowo - Kolonia,

nr 208007Z - od drogi krajowej nr 3 - Brzozowo do drogi powiatowej nr 0741Z,

nr 208008Z - Kartlewo - Kartlewko,

nr 208009Z - Przybiernów - Kartlewo,

nr 208025Z - Łoźnica - Żychlikowo do drogi powiatowej nr 0724Z,

nr 208026Z - Dzisna - Budziszewice,

nr 208027Z - Budziszewice - Sobieszewo,

nr 208028Z - Babigoszcz - Dzieszkowo.

Przez obszar gminy przebiega trasa komunikacji kolejowej relacji Szczecin – Świnoujście (linia kolejowa nr 401).

Gospodarka mieszkaniowa i komunalna

W 2010 roku na terenie gminy znajdowało się 883 budynków mieszkalnych, a w nich w sumie 1579 mieszkań. Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania wynosiła 75,8 m².

Liczba mieszkań wyposażonych w instalacje techniczno-sanitarne kształtowała się następująco:

• 1500 było podłączonych do wodociągu;
• 1228 posiadało ustęp spłukiwany;
• 1240 posiadało łazienkę;
• 946 było wyposażone w centralne ogrzewanie;
• 247 było podłączonych do gazu sieciowego.

W 2011 roku z sieci wodociągowej korzystało 79,6% mieszkańców gminy, z kanalizacyjnej 26,3%, a z gazowej 16,3%. Długość czynnej sieci rozdzielczej wodociągowej wynosiła 39,5 km, a sieci kanalizacyjnej 8,8 km. Do sieci gazowej podłączonych było 259 gospodarstw domowych. Gaz używany był do ogrzewania w 213 mieszkaniach.

Ludność zaopatrywana jest w wodę pitną z sieci wodociągowych z następujących systemów:

- Miodowice – Rzystnowo z ujęciem wody w Miodowicach,

- wodociąg Przybiernów – Zabierzewo,

- wodociąg lokalny Kartlewo,

- wodociąg lokalny Brzozowo,

- wodociąg lokalny Łoźnica,

- wodociąg sieciowy z ujęciem wody w Buku, który zaopatruje w wodę miejscowości: Buk, Włodzisław, Moracz, Czarnogłowy, Świetoszewo i Świetoszewko,

- wodociąg lokalny Rokita.

W gminie znajdują się trzy oczyszczalnie ścieków w miejscowościach:

- Zabierzewo (ścieki z Zabierzewa, Przybiernowa, Rokity, Moracza i Czarnogłów),

- Łoźnica (ścieki ze wsi Łoźnica),

- Babigoszcz (ścieki z zajazdu „Stary Młyn").

Od 01 stycznia 2013 roku odpady komunalne z terenu gminy przejmowane są przez nowo wybudowany Regionalny Zakład Gospodarowania Odpadami w Słajsinie. W 2011 na terenie gminy istniały dwa dzikie wysypiska śmieci.

Gmina zasilana jest gazem ziemnym wysokometanowym średniego ciśnienia z sieci gazowej średniego ciśnienia w rejonie miejscowości Jarszewko (gmina Stepnica). Z sieci gazowej zaopatrywane są następujące miejscowości: Czarnogłowy, Miodowice, Moracz, Przybiernów, Rokita, Rzystnowo i Zabierzewo.

Samorząd

Organami gminy są Rada Gminy i Wójt. Rada jest organem stanowiącym i kontrolnym w Gminie, w jej skład wchodzi 15 członków.

Tadeusz Kwiatkowski - Wójt Gminy

Ryszard Kazanowski - Przewodniczący Rady

Jadwiga Sudnik - Zastępca Przewodniczącego

Pozostali radni:

Bzdyra Alicja, Fiłkowska Magdalena, Grześkowiak Jolanta, Igras Anna, Klażyński Krzysztof, Kowalewska Emilia, Krzos Józef, Kutko Ignacy, Mac Marek, Skierska Beata, Skrzypczak Marcel, Wiśniewska Teresa, Wolański Marek.

Jednostkami pomocniczymi gminy są sołectwa. O utworzeniu, połączeniu i podziale jednostki pomocniczej Gminy a także zmianie jej granic rozstrzyga Rada.

Gmina podzielona jest na sołectwa:

1. Babigoszcz,
2. Brzozowo,
3. Budzieszewice,
4. Czarnogłowy,
5. Dzieszkowo,
6. Dzisna,
7. Kartlewo,
8. Łoźnica,
9. Miodowice,
10. Moracz,
11. Przybiernów,
12. Rzystnowo,
13. Sobieszewo,
14. Włodzisław,
15. Zabierzewo.

Kultura

Placówkami kształtującymi życie kulturalne gminy są:

• Ośrodek Kultury w Przybiernowie;
• Gminna Biblioteka Publiczna w Przybiernowie oraz filie w Czarnogłowach i Budzieszowicach (stan księgozbioru na dzień 31 grudnia 2011 wynosił 29.056 woluminów);
• Gminny Ośrodek Kultury w Czarnogłowach;
• Wiejski Dom Spotkań i Animacji Społecznej w Budzieszowicach;
• świetlice wiejskie w miejscowościach Kartlewo i Rzystnowo.

Ośrodki Kultury organizują m. in.: dożynki, warsztaty plastyczne, wykłady, występy artystyczne, pokazy filmów, festyny, zabawy taneczne.

Oświata

Gmina Przybiernów jest organem prowadzącym dla następujących placówek oświatowych:

• Zespołu Szkolno-Przedszkolnego im. Mikołaja Kopernika w Przybiernowie,
• Szkoły Podstawowej im. Władysława Komara i Tadeusza Ślusarskiego w Czarnogłowach,
• Szkoły Podstawowej w Budzieszewicach,
• Gimnazjum Publicznego im. Noblistów Polskich w Przybiernowie.

W roku szkolnym 2011/2012 z placówek wychowania przedszkolnego korzystało 119 dzieci. Do szkół podstawowych uczęszczało 337 uczniów, a do gimnazjum 186 .

Od 2007 roku w Przybiernowie działa również Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy, umożliwiający upośledzonym umysłowo realizację obowiązku szkolnego i nauki. Do placówki uczęszczają dzieci i młodzież w wieku 5–25 lat z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym, znacznym i głębokim ze sprzężonymi niepełnosprawnościami.

Wydatki na oświatę i wychowanie stanowiły 36,3% wydatków budżetu gminy w 2011 r.

Kościoły i związki wyznaniowe

Teren gminy Przybiernów należy do Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej, dekanatów Golczewo i Wolin (Miodowice, Rzystnowo). Znajduje się tu 8 kościołów (w tym dwa parafialne):

• kościół parafialny Najświętszego Serca Pana Jezusa w Moraczu;
  • kościół filialny Matki Boskiej Królowej Polski w Włodzisławiu;
  • kościół filialny św. Józefa w Czarnogłowach;
  • kościół parafialny Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Przybiernowie;
• kościół filialny Matki Boskiej Szkaplerznej w Kartlewie;

oraz:

• kościół filialny św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzisnej;
• kościół filialny Najświętszej Marii Panny Królowej Polski w Łoźnicy;
• kościół filialny św. Stanisława Kostki w Rzystnowie.

Sport

Na terenie gminy działają następujące kluby sportowe

• Klub Sportowy Orzeł Łoźnica w Łoźnicy, założony w 1946 (piłka nożna);
• Klub Sportowy Pomorzanin Przybiernów w Przybiernowie (piłka nożna);
• Uczniowski Klub Sportowy Sztubak, działający przy Szkole Podstwowej w Czarnogłowach;
• Klub Sportowy Promyk w Czarnogłowach.

Bazę sportową w gminie Przybiernów tworzą:

• boisko sportowe w Kartlewie;
• boisko sportowe w Łoźnicy;
• stadion w Przybiernowie, wyposażony w boiska do gry w piłkę nożną, bieżnię, skocznię w dal oraz boisko do siatkówki;
• sale gimnastyczne przy poszczególnych szkołach, dostępne popołudniami dla mieszkańców gminy;
• stadnina koni w Świętoszewie.

Turystyka

Zabytki

Do rejestru Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Szczecinie wpisane są na terenie gminy:

• młyn wodny (wpis nr 591 z dnia 21 października 1972 r.) we wsi Babigoszcz;
• gajówka (wpis nr 1276 z dnia 14 października 1997 r.) w Biebrówku;
• dwór i park dworski (wpis nr 1381 z dnia 22 kwietnia 1955 r.) oraz założenie przestrzenne dworsko-parkowe (wpis nr 1381 z dnia 05 maja 1994 r.) w Buku;
• wiatrak holenderski (wpis nr 1275 z dnia 22 grudnia 1965 r.) we wsi Czarnogłowy;
• kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika (wpis nr 1269 z dnia 18 czerwca 1954 r.) w Dzisnej;
• pałac (wpis nr 472 z dnia 20 lutego 1991 r.), park dworski (wpis nr 45 z dnia 04 lipca 2000) oraz kościół Najświętszej Marii Panny Królowej Polski (wpis nr 1270 z dnia 05 grudnia 1963 r.) w Łoźnicy;
• kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (wpis nr 1271 z dnia 12 września 1958 r.), plebania (wpis nr 1273 z dnia 17 maja 1989 r.) w Przybiernowie;
• kościół św. Stanisława Kostki (otoczenie, wpis nr 945 z dnia 12 października 2011 r.) we wsi Rzystnowo;
• kościół (nieużytkowany) (wpis nr 1272 z dnia 05 grudnia 1963 r.) w osadzie Świętoszewo;
• kościół Matki Boskiej Królowej Polski, dzwonnica oraz cmentarz przykościelny (wpis nr 1274 z dnia 28 kwietnia 1992 r.) w Włodzisławiu.

Szlaki turystyczne

Poprzez gminę przebiegają:

• szlak kajakowy rzeką Gowienicą (Bodzęcin – Babigoszcz – Widzieńsko, Widzieńsko - Stepnica) o łącznej długości 44 km, przebiegający częściowo w gminie Osina i Stepnica;
• szlak rowerowy „Leśny Szlak Golczewski” o łącznej długości 29,4 km, przebiegający przez gminę w miejscowościach: Buk – Czarnogłowy;
• szlak pieszy zielony „Stepnicko-Rokicki” o łącznej długości 92 km, przebiegający na terenie gminy przez: Buk - Czarnogłowy - Świętoszewko - Rokita - Cisy Rokickie - Budzieszewice - Łoźnica - Dzisna – Babigoszcz.

Demografia

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w dniu 30 września 2012 roku gminę zamieszkiwało 5.200 osób: 2.647 mężczyzn i 2.553 kobiet, co stanowi 6,3% wszystkich mieszkańców powiatu goleniowskiego. Gęstość zaludnienia w Gminie Przybiernów wynosi 23 osoby na 1 km².

Ludność gminy według wieku
(dane z 31 grudnia 2011)

	Mężczyźni	Kobiety	Razem
Wiek przedprodukcyjny	563	525	1.088
Wiek produkcyjny	1.891	1.528	3.419
Wiek poprodukcyjny	216	515	731
Razem	2.670	2.568	5.238

Ludność gminy w latach 2003-2011

Rok	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011
Liczba mieszkańców	5.159	5.161	5.187	5.189	5.196	5.196	5.194	5.161	5.238

System ochrony zdrowia

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego na terenie gminy w 2011 roku funkcjonowały 3 zakłady opieki zdrowotnej, liczba osób przypadających na jeden zakład wyniosła 1.746.

Podstawową opiekę zdrowotną mieszkańcom zapewniają:

• Samodzielny Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Przybiernowie (lekarz pierwszego kontaktu, pielęgniarka środowiskowa, położna);
• Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ginmed S.C. w Przybiernowie (opieka ginekologiczno-położnicza)
• Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Madent Małgorzata Król (leczenie stomatologiczne)

Na terenie gminy, w miejscowości Babigoszcz, funkcjonuje Ośrodek Leczenia, Terapii i Rehabilitacji Uzależnień Stowarzyszenia Monar.

Herb

Herb gminy Przybiernów nawiązuje do tradycji historycznych gminy i oparty jest o elementy średniowiecznych herbów: Księstwa Szczecińskiego i Biskupstwa Kamieńskiego. Jest to herb dwudzielny w słup, który w polu prawym srebrnym (białym) tarczy herbowej przedstawia połowę zwróconego w prawą stronę, wspiętego, nieukoronowanego gryfa ze złotymi (żółtymi) pazurami i dziobem, trzymającego w szponach zieloną gałązkę cisa, w polu lewym błękitnym połowa złotego (żółtego) krzyża.

Miejscowości i sołectwa

• Wsie: Babigoszcz • Brzozowo • Budzieszewice • Czarnogłowy • Dzieszkowo • Dzisna • Kartlewo • Łoźnica • Miodowice • Moracz • Przybiernów • Rzystnowo • Sobieszewo • Włodzisław • Zabierzewo
• Kolonie: Sosnowice
• Osady: Buk • Leszczno • Machowica • Rokita • Świętoszewko • Świętoszewo • Trzebianowo
• Osady leśne: Biebrówek • Borowik • Domanie • Kartlewko • Owczarnia • Przełęg
• Przysiółki: Derkacz
• Części miejscowości: Bratonie • Przybkowo
• Sołectwa: Babigoszcz • Brzozowo • Budzieszewice • Czarnogłowy • Dzieszkowo • Dzisna • Kartlewo • Łoźnica • Miodowice • Moracz • Przybiernów • Rzystnowo • Sobieszewo • Włodzisław • Zabierzewo

Bibliografia

• Białecki, Tadeusz. Słownik nazw fizjograficznych Pomorza Zachodniego. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 2001. ISBN 8372412014
• "Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie" 1954, nr 15, poz. 69, 67; 1965, nr 14, poz. 75; 1969, nr 23, poz. 140; 1972, nr 15, poz. 111; 1973, nr 2, poz. 7
• "Dziennik Urzędowy Województwa Zachodniopomorskiego" 2003, nr 41, poz. 667 ; 2006, nr 109, poz. 2084; 2007, nr 108, poz. 1874 ; 2008, nr 59, poz. 1343; 2009, nr 5, poz. 194; 2010, nr 82, poz. 1552
• "Dziennik Ustaw 1998", nr 103, poz. 652; 2001, nr 62, poz. 631
• Europejska sieć ekologiczna Natura 2000 w województwie zachodniopomorskim. Red. Krzysztof Ziarnek, Danuta Piątkowska. Szczecin: Biuro Konserwacji Przyrody w Szczecinie, 2008. ISBN 9788392696001
• Filipiak, Jarosław, Sadowski, Jacek. Jeziora Szczecińskie (zarys faktografii). Szczecin: Akademia Rolnicza w Szczecinie, 1994
• Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006. ISBN 8323996075
• Hydronimy. Część 2. Wody stojące. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006. ISBN 8323996075
• Kondracki, Jerzy. Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 8301130504
• Matysiak, Paulina. Kościoły Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej : nasze dziedzictwo. T. 2. Bydgoszcz: Ikona, [2012]. ISBN 9788393428724;
• Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2004-2012. ISSN 1505-5507
• Prawdzic, Krzysztof. Klimat województwa szczecińskiego w świetle potrzeb rolnictwa. Szczecin: K.W. PZPR, Wydział Rolnictwa i Leśnictwa WRN w Szczecinie, 1961
• Przyroda Pomorza Zachodniego. Szczecin: Oficyna In Plus, 2002. ISBN 8391082784
• Schematyzm Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej. Szczecin: Szczecińskie Wydawnictwo Archidiecezjalne "Ottonianum". ISBN 8370412327
• "Szczeciński Dziennik Wojewódzki" 1948, nr 13, poz. 103
• Uchwała Nr 369/03 Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 23 lipca 2003 roku w sprawie nadania nowej numeracji dróg powiatowych w Województwie Zachodniopomorskim
• Województwo Zachodniopomorskie : podregiony, powiaty, gminy 2012. Szczecin: Urząd Statystyczny w Szczecinie, 2012
• Woś, Alojzy. Regiony klimatyczne Polski w świetle częstości występowania różnych typów pogody. Zeszyty Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk, 1993

Linki zewnętrzne

• Bank Danych Lokalnych
• Biuletyn Informacji Publicznej Gmina Przybiernów
• Główny Urząd Statystyczny
• Gmina Przybiernów
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Wolinie
• Portal Korporacyjny Lasów Państwowych
• Powiat goleniowski
• Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Szczecinie
• Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie
• Zachodniopomorski Oddział Wojewódzki NFZ
• Zachodniopomorski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Koszalinie

Zobacz też

• Archidiecezja Szczecińsko-Kamieńska
• Gimnazjum Publiczne w Przybiernowie
• Katalog obszarów Natura 2000
• Klub Sportowy Pomorzanin Przybiernów
• Szkoła Podstawowa w Czarnogłowach
• Zespół pałacowo-parkowy w Buku
• Zespół Szkolno-Przedszkolny w Przybiernowie
• Znakowane Szlaki Turystyczne Województwa Zachodniopomorskiego

Autor opracowania: Izabela Strzelecka