Stefan Gościniak
Stefan Gościniak | |||
muzyk, dyrygent, kompozytor | |||
| |||
Data urodzenia | 5 stycznia 1911 | ||
Miejsce urodzenia | Poznań | ||
Data śmierci | 18 marca 1955 | ||
Miejsce śmierci | Szczecin | ||
Miejsce spoczynku | Cmentarz Centralny w Szczecinie (kw. 18F-5-4) | ||
Lokalizacja grobu | zobacz na mapie | ||
Stefan Gościniak (1911-1955) – muzyk, dyrygent, kompozytor, organizator życia muzycznego Szczecina
Życiorys
Stefan Gościniak urodził się 5 stycznia 1911 roku w Poznaniu w rodzinie o dużych tradycjach muzycznych. Jego ojciec Bronisław był muzykiem. Studia muzyczne podjął w Poznaniu. W latach trzydziestych prowadził własną orkiestrę rozrywkową. W czasie okupacji niemieckiej początkowo pracował u szewca, a później jako robotnik w fabryce mączki ziemniaczanej.
W 1946 roku wraz z rodziną wyjechał do Szczecina. Tu nawiązał kontakty z powstającym środowiskiem muzycznym. Pod koniec 1946 roku wraz z innymi muzykami założył Związek Zawodowy Muzyków, stowarzyszenie, które w pierwszych miesiącach 1947 roku liczyło 138 członków. Był kierownikiem i dyrygentem robotniczej orkiestry Związku Zawodowego Muzyków i drugim dyrygentem w orkiestrze szczecińskiej Rozgłośni Polskiego Radia.
Był współinicjatorem i współorganizatorem Robotniczego Towarzystwa Muzycznego, które powołano do życia wiosną 1948 roku. Ta częściowo subwencjonowana przez Ministerstwo Kultury i Sztuki czterdziestoosobowa orkiestra symfoniczna, z siedzibą przy ulicy Armii Czerwonej 6 (ob. Monte Cassino), dała początek przyszłej Filharmonii Szczecińskiej.
W Szczecinie zasłynął porankami symfonicznymi, które przygotowywał zarówno z myślą o młodzieży, jak i załogach robotniczych miasta. Nie tylko dyrygował, ale również komentował utwór, omawiał epokę, w jakiej utwór powstał, a także demonstrował instrumenty. Na pierwszym tego typu koncercie, który odbył się 20 lutego 1948 roku, dyrygował Orkiestrą Związku Zawodowego Muzyków i chórem rewelersów Hadriana. Wraz ze swoją trzydziestosześcioosobową orkiestrą występował m.in. w Hucie Szczecin, na zjeździe Samopomocy Chłopskiej i w szkołach. Organizował również koncerty dla mieszkańców Szczecina, z których dochód przeznaczony był na odbudowę Warszawy. Do udziału w koncertach zapraszał znane osobistości polskiej i szczecińskiej sceny muzycznej, m.in. Irenę Dubiską, Barbarę Kostrzewską, Halinę Mickiewiczównę, Zofię Tokarzewską, Edwarda Newadę.
Oprócz działalności dyrygenckiej i organizatorskiej zajmował się także komponowaniem muzyki poważnej. Skomponował m.in. suitę ludową na orkiestrę symfoniczną oraz niedokończony poemat Świt, dzień i noc w porcie. Pisał również utwory dla działających w Szczecinie chórów. Przede wszystkim uprawiał jednak muzykę rozrywkową. Uchodził za świetnego aranżera. Był autorem tekstów i kompozytorem piosenek.
Żonaty z Aleksandrą z d. Hadrian. Miał cztery córki, Danutę, Krystynę, Mirosławę i Hannę, z których utworzył żeński kwartet wokalny. Jego syn Brunon (1933-2006) był znanym szczecińskim muzykiem i kompozytorem.
Zmarł 18 marca 1955 roku w Szczecinie. Został pochowany na Cmentarzu Centralnym (kw. 18F-5-4).
Afisz koncertu z udziałem wybitnej śpiewaczki Haliny Mickiewiczówny (1953)
Piosenki (wybór)
- Ach, dałbym sto tysięcy (muz. i sł. Stefan Gościniak) – wyk. Zbigniew Studler Roman z Orkiestrą Mieczysława Paszkieta
- Dorożką w niedzielę (sł. Jerzy Jurandot)
- Spadające gwiazdy (muz. Gerard Eugeniusz Dorażała, sł. Stefan Gościniak)
- W księżycową noc (muz. i sł. Stefan Gościniak)
- Węgierska piosenka (muz. i sł. Stefan Gościniak)
Wydawnictwa z utworami Stefana Gościniaka
Bibliografia
- Zbigniew Adrjański, Kalejdoskop estradowy 1944-1989, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2002
- Brunon Gościniak, Stefan Gościniak 1911-1955. Pionier życia muzycznego [w:] Ku Słońcu 125. Księga z miasta umarłych (pod red. Mariusza Czarnieckiego), Wydawnictwo Glob, Szczecin 1987
- Encyklopedia Szczecina t. I A-O (pod red. Tadeusza Białeckiego, autorka hasła Danuta Prandecka), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 1999
Inne źródła
- Fotografie i materiały ze zbiorów Antoniego Gościniaka