Jezioro Dąbie
Jezioro Dąbie | |||
| |||
Nazwa niemiecka | Dammscher-See | ||
Powierzchnia | 54,08 | ||
Długość | 15 | ||
Szerokość | 7,5 | ||
Głębokość średnia | 2,61 | ||
Głębokość maksymalna | 10 | ||
Rzeki zasilające | Regalica, Płonia, Duńczyca, Święta (rzeka) | ||
Rzeki wypływające | Iński Nurt, Czapina, Babina | ||
Wyspy | 1389 ha |
Dąbie (niem. Dammscher-See) – jezioro deltowe w Dolinie Dolnej Odry, w całości granicach Szczecina, osiedla Dąbie. Powierzchnia lustra wody obejmuje 54,08 km², co stanowi 4. miejsce w Polsce i 1. w województwie. Przez jezioro przebiega tor wodny ze portu Schwedt do Zatoki Pomorskiej. Nad Dąbiem zlokalizowanych jest kilka obiektów żeglarskich.
Hydrologia
Dąbie można wyraźnie podzielić na dwie części: północne Dąbie Wielkie i południowe Dąbie Małe. Jezioro ma dobrze rozwiniętą linię brzegową. Niecka jeziora jest pochodzenia polodowcowego.
Przeciętna głębokość wynosi 3,0–3,5 m.[potrzebne źródło]
Średnia głębokość jeziora wynosi 2,61 m[1]. Maksymalna długość jeziora wynosi 15 km, a maksymalna szerokość – 7,5 km.
Według danych z 1996 roku objętość wody w zbiorniku wynosiła 129,5 mln m²[2].
Dzięki kanałom łączącym główny nurt Odry z jeziorem powstało kilkanaście wysp o łącznej powierzchni 1389 ha, główne z nich to: Dębina (516 ha), Czarnołęka (270 ha) oraz Mewia Wyspa, Radolin, Ostrów Grabowski i inne[potrzebne źródło] [3].
Wyspy na jeziorze: Bystrzyńska Kępa, Kopa, Mały Róg, Ostrów Węgorzy, Regalicki Chełm.
Zlewnia
Dąbie jest częścią estuarium Odry. Od południowo-zachodniego brzegu Dąbie połączone jest z Zachodnią i Wschodnią). Od południowego brzegu uchodzi Regalica, odchodzącej od Odry Wschodniej. Do południowej zatoki Małe Dąbie uchodzi dwie rzeki: Płonia oraz Chełszcząca. Od wschodniej strony spływają z polderów Kanał Kurowski oraz Kanał Łąka. Od zachodniego brzegu do Dąbia uchodzi Święta (rzeka), która odchodzi od Odry.
W północnej części Dąbie jest połączone przesmykami Iński Nurt, Czapina i Babina z Odrą, z którą następuje wymiana wód.
Zagospodarowanie
Jezioro obejmuje 18% powierzchni Szczecina.
Dąbie znajduje się w wykazie śródlądowych dróg wodnychRozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych dróg wodnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 210, poz. 1786). W związku z tym Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie, który jest administratorem wód nie utworzył obwodu rybackiego na jeziorze.
Przez Dąbie przebiega tor wodny o długości 14,5 km, szerokości 150 m i głębokość 10 m, który łączy port Schwedt/Oder z Zatoką Pomorską[4]. Dąbie jest jedynym jeziorem w Polsce dostępnym dla statków pełnomorskich.
Głębokość maksymalna na torze wodnym sięga 8 m.[potrzebne źródło]
Nad jeziorem położone jest szczecińskie osiedle Dąbie oraz 2 miejscowości powiatu goleniowskiego: wieś Lubczyna i osada [Bystra.
Nad brzegiem Dąbia znajduje się 5 marin żeglarskich, 2 przystanie żeglarskie stowarzyszeń oraz 2 przystanie turystyczne[5]:
- marina „Camping Marina” PTTK – obiekt stowarzyszenia z kempingiem
- marina Euro Jachtklubu „Pogoń” – obiekt stowarzyszenia
- marina „Porta Hotele” – obiekt prywatny
- marina Jacht Klubu AZS – obiekt stowarzyszenia
- marina Jacht Klubu „Harcerski Ośrodek Morski” – obiekt stowarzyszenia
- przystań żeglarska Jacht Klubu Morskiego LOK – obiekt stowarzyszenia
- przystań żeglarska Klubu Ligi Morskiej „Prawobrzeże” w Szczecinie
- przystań turystyczna Ośrodka Morskiego Pałacu Młodzieży – obiekt samorządu
- przystań turystyczna Goleniowskiego Młodzieżowego Domu Sportu w Lubczynie – obiekt samorządu.
Przyroda
Dąbie w całości znajduje się w obszarze specjalnej ochrony ptaków „w:Dolina Dolnej Odry"[6][7].
Historia
Dąbie stanowi dawną zatokę Zalewu Szczecińskiego, która została odcięta deltą Iny.
15 października 1939 roku jezioro zostało w całości włączone do Wielkiego Miasta Szczecina[8].
Hydronimia
Pierwsze wzmianki historyczne pochodzą z 1226 r. jako stagnum Damb czyli jezioro Dąb[9]. Za czasów niemieckich jezioro nosiło nazwę Dammscher See. Po II wojnie światowej przez pewien czas używano nazw Jezioro Dąbskie[10][11][12][13][14]. Nazwę Dąbie wprowadzono urzędowo w 1949 roku[15].
Zobacz też
Kadłub betonowca (Jezioro Dąbie)
Przypisy
- ↑ Bernard Wiśniewski, Tomasz Wolski: Changes in Dąbie Lake bathymetry in the period 1962–1996. Polskie Towarzystwo Limnologiczne, 2005, s. 258. ISSN 1642-5952.
- ↑ Bernard Wiśniewski, Tomasz Wolski: Changes in Dąbie Lake bathymetry in the period 1962–1996. Polskie Towarzystwo Limnologiczne, 2005, s. 258. ISSN 1642-5952.
- ↑ Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 1994, ss. 123-124. ISBN 8301098228.
- ↑ Włodzimierz Parzonka, Władysław Buchholz, Ryszard Coufal, Andrzej Kreft, Zygmunt Meyer: Wstępna ocena warunków zamulania jeziora Dąbie. Polska Akademia Nauk Oddział w Krakowie, 2007, ss. 39-40. ISSN 1732-5587.
- ↑ 2. Infrastruktura żeglarska w regionie ujścia Odry, Zalewu Szczecińskiego i wybrzeża Bałtyku. W: Stowarzyszenie „Pomost” – Instytut Gospodarki Morskiej w Szczecinie: Program rozwoju infrastruktury portów i przystani żeglarskich województwa zachodniopomorskiego w Regionie Odry, Zalewu Szczecińskiego i wybrzeża Morza Bałtyckiego. Szczecin: Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego, 2008, ss. 16, 79. [dostęp 2009-10-28].
- ↑ Arkusz 1/15. Mapa PLB320003 Dolina Dolnej Odry. Ministerstwo Środowiska, 2008-03-17.
- ↑ Arkusz 4/15. Mapa PLB320003 Dolina Dolnej Odry. Ministerstwo Środowiska, 2008-03-17.
- ↑ Encyklopedia Szczecina. T. I A-O. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 1999, s. 308. ISBN 8387341452.
- ↑ Encyklopedia Szczecina. T. I A-O. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 1999, ss. 178-179. ISBN 8387341452.
- ↑ plan miasta Szczecina z 1945 r. oraz Jezioro Dąb
- ↑ Mapa Polski 1:1 000 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1945 [1]
- ↑ Koleje Pomorza Przyodrzańskiego 1:1 000 000 Dyr. Okręg. Kolei Państw. w Szczecinie, 1946 [2]
- ↑ Mapa Polski 1:500 000, Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947
- ↑ Polska. Mapa samochodowa 1:1 000 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [3]
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r. (M.P. z 1949 r. Nr 17, poz. 225, s. 4)